به گزارش روابط عمومی دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران؛ جلسه دفاع رساله دکتر طهماسبی دانشجوی دوره دکتری تخصصی رشته مدیریت اطلاعات سلامت، 30 بهمن در سالن کنفرانس شهید جامه بزرگ برگزار شد.

استاد راهنمای رساله وی دکتر فرحناز صدوقی، دکتر عباس شیخ طاهری، استاد مشاور دکتر مژده ذبیحی یگانه، اساتید داور داخل دکتر ناهید کیان‌مهر، دکتر خدیجه مولایی، اساتید داور خارج دکتر مجید علیخانی و دکتر مرجان قاضی‌سعیدی بودند.

چکیده رساله دکتر طهماسبی با عنوان
ارائه هستان شناسی خدمات یکپارچه شکستگی

مقدمه: خدمات یکپارچه شکستگی )FLS( نقش اساسی در پیشگیری از شکستگی‌های ثانویه پوکی استخوان ایفا می‌کند. بااین حال، اجرای آن اغلب به دلیل الگو‌های عملیاتی متنوع و تفاوت در محیط‌های بهداشتی با چالش‌هایی روبرو است. هدف از پژوهش حاضر، توسعه هستان­شناسی FLS است تا با ترکیب تجربیات جهانی، چارچوبی یکپارچه برای حمایت از ذینفعان در اجرای مؤثر و مدیریت FLS ایجاد می‌کند.

روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه­ای-کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده، ترکیبی(کمی و کیفی) است. این مطالعه در دو مرحله اصلی انجام شد. در مرحله نخست، مفاهیم و روابط بین آنها در حوزه FLS از طریق مطالعه تطبیقی، مرور دامنه و مصاحبه با خبرگان شناسایی گردید. در مرحله دوم، هستان­شناسی FLS طراحی شد و در محیط ویراستار پروتژه توسعه یافت. برای ارزیابی هستان­شناسی، آزمون­های مرتب با ساختار هستان­شناسی شامل اجرای خودکار مفسر در ویراستار پروتژه و بررسی سنجه­های غنای رابطه، غنای وراثت و غنای ویژگی صورت گرفت. همچنین، برای ارزیابی گستره مفهومی هستان­شناسی و اطمینان از پوشش کافی و دقت مفاهیم و روابط، میزان انطباق مفاهیم موجود در مطالعات با مفاهیم هستان­شناسی بررسی و اعتبارسنجی هستان­شناسی از دیدگاه متخصصان FLS انجام شد.

یافته­‌ها: در مرحله نخست، چارچوب FLS شامل 4 سطر، 6 ستون و ارائه 19 پرسش کلیدی طراحی شد که موضوعات محوری در حوزه FLS را مشخص می­ساخت. با مرور دامنه­ای 105 مطالعه مرتبط در سال­های 2022-2012، به پرسش­های چارچوب FLS پاسخ داده شد و هفت جدول مرتبط با چارچوب FLS تدوین گردید. این جداول شامل موضوعات پرسنل مرتبط، بیماران ورودی، داده­های موردنیاز در هر مرحله، فرایندها و جزئیات آنها، زمانبندی اجرای هر مرحله و محل­های ارائه خدمات در FLS بود. هریک از این جداول مفاهیم مرتبط را در قالب طبقات و زیرطبقات مرتب می­ساخت. چارچوب طراحی‌شده از طریق مصاحبه با 13 متخصص FLS تکمیل و مفاهیم حاصل به جداول اضافه شد. در مرحله توسعه، این مفاهیم و روابط بین آنها در قالب 857 کلاس و 137 رابطه غیر سلسله مراتبی در پروتژه توسعه داده شد. ارزیابی با مفسر پلت نشان داد که در طراحی هستان­شناسی پیوستگی وجود دارد. به علاوه، مقایسه با 16 مطالعه ورودی در رابطه با پیاده­سازی FLS در سال­های 2024-2022 و 168 مفهوم منحصر به فرد استخراج شده از آن، نشان از تطبیق 61/97 هستان­شناسی با مفاهیم داشت. در ارزیابی با نظر چهار متخصص نیز 84 درصد تطابق در نتایج حاصل از هستان شناسی با نظرات وجود داشت که پس از اعمال اصلاحات پیشنهادی در هستان­شناسی بهبود یافت. سنجه­های غنای روابط، غنای ویژگی و غنای وراثت نیز به ترتیب برابر 12/0، 2/0 و 02/0 بودند.

نتیجه­گیری: این هستان­شناسی با ادغام بینش‌های حاصل از برنامه‌های موفق FLS در سراسر جهان، الگویی جامع و انعطاف‌پذیر برای مدیریت پیچیدگی‌های عملیاتی اجرای این خدمات ارائه می‌دهد. در این الگو جنبه‌های کلیدی FLS از جمله افراد، جریان اطلاعات، زمان‌بندی، فرایندهای عملیاتی و محیط­های بهداشتی مرتبط با FLS شناسایی و براساس مراحل اصلی FLS شامل شناسایی بیماران، بررسی، مداخله و تداوم مراقبت سازماندهی شده است .هدف این هستان­شناسی، ارائه راهنمایی برای مدیران و مجریان در پیاده­سازی FLS، استانداردسازی شیوه‌ها، بهینه‌سازی جریان کار و بهبود نتایج بیماران است.

کلیدواژه: خدمات یکپارچه شکستگی، شکستگی ثانویه، هستان­شناسی، مدیریت دانش