به گزارش روابط عمومی دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران؛ جلسه دفاع رساله دکتر روشن‌روان دانشجوی دوره دکتری تخصصی رشته سلامت در بلایا و فوریت‌ها، 25 تیر ماه در سالن کنفرانس شهید جامه بزرگ برگزار شد.

استاد راهنمای رساله وی دکتر شاندیز مصلحی، استاد مشاور دکتر سید حسام سیدین، اساتید داور داخل دکتر نسرین شعربافچی‌زاده، دکتر محسن نوری، اساتید داور خارج دکتر زهرا حق دوست و دکتر عباسعلی ابراهیمیان بودند.

چکیده رساله دکتر روشن وران با عنوان

طراحی مدل توانمند سازی داوطلبان ارائه دهنده خدمات پرستاری در بلایا، برای ایران

مقدمه: در شرایط بحرانی ناشی از بلایا، داوطلبان ارائه دهنده خدمات پرستاری، از جمله پرستاران و تکنسین های فوریتهای پزشکی، به عنوان اولین پاسخ دهندگان نقش حیاتی در ارائه مراقبتهای فوری به آسیب دیدگان ایفا میکنند. توانمندی این افراد در مدیریت صحیح بحران میتواند از تشدید عوارض و تلفات انسانی جلوگیری کند. با این حال، فقدان برنامه های ساختاریافته برای آموزش و توانمندسازی داوطلبان پیش از وقوع حوادث، چالشی اساسی در نظام سلامت ایران محسوب می شود. این مطالعه با هدف طراحی یک مدل بومی توانمندسازی داوطلبان حوزه پرستاری در بلایا انجام شده است تا با تقویت مهارتها و آمادگی های لازم، کارایی آنها در پاسخ به بلایا را ارتقا دهد.

روش پژوهش: این پژوهش در سه مرحله شامل مرور نظام مند، مطالعه کیفی، طراحی مدل و دلفی صورت گرفت.  در ابتدا جهت دستیابی به هدف اول یعنی شناسایی ابعاد و مولفه های توانمندسازی داوطلبان ارائه دهنده خدمات پرستاری در بلایا، در جهان، از روش مرور نظام مند استفاده شد. به این منظور پایگاه های داده انگلیسی شامل Embase,Web of Science, PubMed, Scopus, ProQuest ، پایگاه های داده فارسی و متون خاکستری مورد بررسی قرار گرفتند. سپس در مرحله دوم برای تبیین ابعاد و مولفه های تاثیر گذار بر توانمندسازی از رویکرد کیفی استفاده شد.25  مصاحبه نیمه ساختارمند با مدیران، کارشناسان و اعضای هیات علمی مرتبط در حوزه پژوهش انجام شد و نتایج با روش تحلیل محتوای کیفی متعارف مورد تحلیل قرار گرفت. در مرحله سوم  با توجه به مولفه های استخراج شده از دو مرحله قبل  مدل اولیه طراحی شده و با استفاده از روش دلفی اعتبارسنجی شد. در نهایت پس از اعتبارسنجی مدل اولیه، مدل نهایی تبیین و ارائه گردید.

یافته‌ها: در مرحله اول در مرور نظام مند، پس از انجام مراحل غربالگری و انتخاب، 16 مطالعه وارد پژوهش شد. پس از تحلیل تماتیک داده های استخراج شده از این مقالات  دو مضمون با عناوین عناصر فردی و عناصر سازمانی به دست آمد. در مرحله دوم پژوهش پس از تحلیل مصاحبه ها، شش مضمون اصلی شامل اقدامات زیرساختی، مدیریت اثربخش، اقدامات توسعه پژوهش و مدیریت دانش، اقدامات فرهنگی، سیاستگزاری و امور قانونی، توانمندیهای حوزه فردی استخراج گردید. در مرحله سوم مدل اولیه طراحی شده و سپس دلفی انجام گردید. تمام سوالات در یک مرحله دلفی به توافق بالای 75 درصد دست یافتند. مدل مفهومی توانمندسازی داوطلبان ارائه دهنده خدمات پرستاری در بلایا، برای ایران با ترسیم روابط مضمون های استخراج شده نهایی، ارائه گردید.

نتیجه گیری: توانمندسازی داوطلبان حوزه پرستاری در بلایا نیازمند یک رویکرد نظام‌مند شامل تشکیل سازمان‌ مستقل، طراحی برنامه‌های آموزشی یکپارچه، ارزیابی صلاحیت‌ها و سیاستهای حمایتی است. برای بهبود وضعیت موجود در ایران، ایجاد ساختارهای حمایتی، تخصیص منابع آموزشی و مالی، تقویت همکاری‌های بین‌سازمانی و فرهنگ‌سازی برای جذب داوطلبان ضروری است. اجرای این راهکارها نه‌تنها کیفیت خدمات پرستاری در بحران‌ها را ارتقا می‌دهد، بلکه تاب‌آوری نظام سلامت را در برابر بلایا افزایش خواهد داد.