من کنت مولاه فهذا علی مولاه
گرامیداشت عید غدیر در دانشکده با حضور هیأت رئیسه و برپایی ایستگاه صلواتی
به گزارش روابط عمومی دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران؛ به مناسبت فرارسیدن عید سعید غدیر خم، مراسمی صمیمی و پربار در فضای دانشکده برگزار شد. به همین مناسبت فرخنده، اعضای هیأت رئیسه دانشکده با حضور در بخش‌های مختلف، از فرزندان گرانقدر حضرت رسول اکرم (ص)—سادات مکرم—دیدار کردند و این عید بزرگ به آنان تبریک گفتند.
این برنامه معنوی به همت شورای فرهنگی دانشکده و با مشارکت فعال اعضای دانشگاه برگزار شد. فضای دانشکده با آذین‌بندی و ایستگاه صلواتی جهت پذیرایی از دانشجویان و اساتید برپا شد، که مورد استقبال پرشور اعضای محترم هیئت علمی، کارکنان گرامی و دانشجویان عزیز قرار گرفت. همچنین در خلال این برنامه مسابقه فرهنگی با موضوع عید غدیر برگزار شد.
غدیر؛ نقطه‌ی تلاقی وحی و ولایت
غدیر خم، صرفاً یک مناسبت تقویمی یا جشن مذهبی نیست. این واقعه، قلب اندیشه‌ی سیاسی و الهی تشیع را شکل می‌دهد؛ جایی که پیامبر اسلام، به فرمان خداوند، علی بن ابی‌طالب (ع) را به‌عنوان ولیّ امر مسلمانان پس از خود معرفی کرد. از منظر قرآن، سنت و خرد تاریخی، غدیر ادامه‌ی مسیر نبوت از طریق امامت است؛ نه در قالب وحی، بلکه در قامت هدایت.
پیش‌زمینه‌ی تاریخی
در سال دهم هجری، پیامبر اعظم (ص) پس از پایان حج‌الوداع، با کاروان عظیمی از مسلمانان در راه بازگشت به مدینه بودند. در منطقه‌ای به‌نام غدیر خم، پیام وحی نازل شد:
"یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ ۖ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ..." (سوره مائده، آیه ۶۷)
مفسرانی چون علامه طباطبایی در «المیزان» و حتی فخر رازی در «تفسیر کبیر» این آیه را مربوط به مأموریت اعلام ولایت علی (ع) دانسته‌اند.
پس از نزول آیه، پیامبر دستور توقف دادند و در آن مکان داغ، بر فراز منبری که از جهاز شتران ساخته شد، خطبه‌ی تاریخی غدیر را ایراد نمودند. سپس دست علی (ع) را بالا گرفتند و فرمودند:
"من کنت مولاه، فهذا علی مولاه. اللهم والِ من والاه، و عادِ من عاداه..." (مسند احمد، ج۴، ص۳۷۰؛ صحیح ترمذی، ج۵، ص۶۳۳؛ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۱۱۲)
آیه‌ی اکمال؛ تأییدی از سوی وحی
پس از پایان خطبه‌ی غدیر، آیه‌ی دیگری نازل شد که به عنوان مهر تأیید الهی بر این بیعت و انتصاب شناخته می‌شود:
"الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَامَ دِینًا" (سوره مائده، آیه ۳)
این آیه در منابع اهل سنت همچون «الکشاف» زمخشری و «الجامع لأحکام القرآن» قرطبی، به غدیر نسبت داده شده و بیانگر آن است که تا زمان تعیین رهبری پس از پیامبر، دین ناقص تلقی می‌شده است.
تأییدات حدیثی و تاریخی
بیش از ۱۱۰ صحابی و ۸۰ تابعی، حدیث غدیر را نقل کرده‌اند. حتی در منابع اهل سنت، بیش از ۶۰ محدث مانند ابن ماجه، نسائی، و طبری آن را نقل نموده‌اند. حدیث «من کنت مولاه...» علاوه بر تأیید زبانی، همراه با بیعت حضوری ده‌ها هزار مسلمان با امام علی (ع) بود، از جمله ابوبکر، عمر و عثمان که به ایشان تبریک گفتند:
"بخٍ بخٍ لک یا علی! أصبحتَ مولایَ و مولى کل مؤمنٍ و مؤمنةٍ." (تاریخ بغداد، خطیب بغدادی؛ فرائد السمطین، ج۱، ص۷۲)
بیانات رهبر انقلاب؛ بازخوانی سیاسی غدیر
رهبر انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مد ظله العالی)، در بیانات متعددی غدیر را فراتر از یک واقعه‌ی تاریخی معرفی کرده‌اند. ایشان در مراسم عید غدیر سال ۱۳۹۴ بیان داشتند:
"غدیر یعنی حاکمیت ارزش‌های الهی بر جامعه اسلامی... غدیر یعنی ولایت انسان کامل، یعنی ادامه‌ی راه انبیا بدون انقطاع." (بیانات در دیدار مسئولان نظام، ۱۳۹۴/۷/۹)
در خطبه‌ی نماز عید قربان ۱۳۸۸ نیز فرمودند:
"غدیر فقط یک حادثه‌ی تاریخی نیست؛ یک معیار است. امروز ما اگر بخواهیم بفهمیم راه درست کدام است، ببینیم ولایت علی (ع) و اهل‌بیت کدام راه را نشان می‌دهد." (بیانات ۱۳۸۸/۹/۷)
از این منظر، ولایت فقیه را می‌توان امتداد همین اصل در عصر غیبت دانست.
پیام‌های راهبردی غدیر برای امروز
تداوم هدایت الهی: غدیر الگویی است برای نفی خلافت‌های سیاسی صرف و تأکید بر رهبری الهی و الهام‌گرفته از نبوت.
حق‌محوری و بصیرت: خطبه‌ی غدیر پیام‌آور شناخت معیارهای حقیقت در میان اختلافات است.
نظام‌سازی اجتماعی: به رسمیت شناختن ولایت علی (ع) به‌مثابه الگویی از عدالت، تقوا و دانش، چارچوبی برای اداره‌ی جامعه بر پایه‌ی ارزش‌ها فراهم می‌کند.
واقعه‌ی غدیر، نقطه‌ی اتصال میان دو ستون اساسی دین اسلام است: وحی و ولایت. بی‌تردید، آن‌گونه که پیامبر فرمودند، هر کس علی (ع) را ولی نداند، به‌تمامی رسالت ایمان نیاورده است. امروز، زنده نگه‌داشتن غدیر فقط با جشن و سرود ممکن نیست؛ بلکه با شناخت عمیق آن، پیروی از خط امامت و ولایت، و تبیین درست آن برای نسل جدید محقق می‌شود.
کامنت